Over het Roma-volk bestaan zowel in West- als Oost-Europa veel vooroordelen. Mensen delen massaal de mening dat Roma lui zijn en stelen. De vooroordelen zitten diep, zijn hardnekkig en lijken bevestigd te worden door persoonlijke ervaringen met lawaaiige woonwagenkampen en zakkenrollende zigeunerkinderen. Aan de keukentafel en helaas ook vaak in praatprogramma’s wordt gemakkelijk aangenomen dat het slechte gedrag de Roma in het bloed zit.

Christian Roma Support (CRS) helpt Roma-kinderen in Oost-Europa die extreem arm zijn met basisvoorzieningen, ontwikkeling en evangelisatie zodat zij een toekomst kunnen opbouwen. Wij geloven dat het leren kennen van Gods liefde altijd de basis is voor herstel. Achterstelling en uitsluiting als gevolg van vooroordelen zijn een belangrijke oorzaak van de schrijnende armoede. Daarom willen wij als CRS een ander geluid laten horen over Roma.

Neem bijvoorbeeld het idee van `lui’ zijn. Onze ervaring is dat veel Roma hard werken en lange dagen maken met zwaar werk voor weinig geld. Ze graven bijvoorbeeld diepe putten, verzamelen ijzer op de vuilnisbelt of werken in de bouw en op het land.

Misschien wordt `lui’ zijn verward met `ongeorganiseerd’ zijn. Vooruit zien en plannen kost hen namelijk moeite, daar lopen wij in de samenwerking tegenaan. Een reden hiervoor kan zijn dat Roma generaties lang een nomadenvolk zijn geweest, niet omdat zij daar voor kozen maar eerder omdat zij als vreemdelingen overal door de plaatselijke bevolking werden weggejaagd. De levensstijl van `bij de dag leven’ en korte termijn winst verkiezen boven voordeel op lange termijn, lijkt ons dan ook eerder te zijn voortgekomen uit aanpassing aan de omstandigheden dan dat het in de Roma-cultuur of in het `bloed’ zou zitten. Maar dat zou je natuurlijk moeten onderzoeken…

Mede door de val van het IJzeren Gordijn en nieuwe wetten door uitbreiding van de Europese Unie kwam voor bijna alle Roma een einde aan het rondtrekken. Zij vestigden zich permanent in kampen aan de randen van steden en dorpen.  Dit had natuurlijk grote gevolgen voor hun manier van leven en werken. Een vaste woonplaats geeft ruimte aan ontwikkeling op lange termijn, maar het kost tijd om diep ingesleten patronen te veranderen. In vergelijking met andere Europese volken, hebben de Roma een achterstand in ontwikkeling en dat lijkt eerder een grote oorzaak van hun problemen dan cultuur of genen.

Onze ervaring is dat, als je met name de kinderen helpt in hun ontwikkeling en hen stimuleert naar school te gaan, al binnen een paar jaar structurele veranderingen te zien zijn en dat die veranderingen blijvend zijn als deze kinderen zelf een gezin hebben. Dit geldt in het bijzonder voor degenen die christen zijn geworden. Hun huizen zijn schoner, ze zijn minder vaak verslaafd, hebben vaker werk in het dorp, nemen deel aan de samenleving en dwingen respect af bij de bevolking. Hierdoor slaan zij gaten in de harde muur van discriminatie en dat is weer goed is voor hun eigenwaarde.

Ontwikkeling is dus naast evangelisatie een hele grote sleutel om Roma verder te helpen. We juichen het dan ook toe als mensen verder willen kijken dan die keukentafel en zich actief inzetten om iets voor het Roma-volk te doen.